Η εκλογή του Γλαύκου Κληρίδη στην Προεδρία της Δημοκρατίας το 1993 με τη συνεργασία ΔΗΣΥ-ΔΗΚΟ και η εισαγωγή της απλής αναλογικής καθορίζουν το πλαίσιο για τις βουλευτικές εκλογές του 1996. Στη δημόσια σφαίρα παίρνει πλέον διευρυμένη θέση η ραδιοτηλεόραση. Από το 1992 δημιουργείται ιδιωτική τηλεόραση και στις εκλογές λειτουργούν τέσσερα ιδιωτικά και δύο δημόσια κανάλια.
Σύμφωνα με το σύστημα απλής αναλογικής, το οποίο ψηφίστηκε τον Ιούνιο του 1995, κάθε κόμμα που εξασφάλιζε 1/56 (1,79% περίπου) των έγκυρων ψήφων θα μετείχε στη δεύτερη κατανομή εδρών. Αυτό διευκόλυνε την προσπάθεια μικρών κομμάτων και διασφάλιζε κατάκτηση μιας έδρας και παρουσία τους στη Βουλή, κάτι σχεδόν ανέφικτο για νέα σχήματα με το προηγούμενο σύστημα. Το όριο που έθετε το προηγούμενο σύστημα ήταν 8% παγκύπριο ποσοστό συν μια έδρα από την πρώτη κατανομή ή ποσοστό 10%.
Τρία νέα σχήματα διεκδικούν έδρες στη βουλή,
- το Κίνημα Ελευθέρων Δημοκρατών – ΚΕΔ που ίδρυσε δυο χρόνια πριν ο Γιώργος Βασιλείου,
- το Κίνημα Οικολόγων – Περιβαλλοντιστών που ίδρυσαν άτομα προερχόμενα από την Οικολογική Κίνηση και τους Φίλους του Ακάμα και
- οι Νέοι Ορίζοντες, με ηγέτη τον Νίκο Κουτσού και βασικούς πυρήνες από το Κυπριακό Κέντρο Μελετών – ΚΥΚΕΜ, ενώ
- ο Νίκος Ρολάνδης αποφάσισε όπως το Κόμμα των Φιλελευθέρων εντάξει υποψηφίους του στους συνδυασμούς του ΔΗΣΥ.
Το ΑΔΗΣΟΚ διεκδικεί τις εκλογές για δεύτερη φορά, μαζί με τα κοινοβουλευτικά κόμματα ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΔΗΣΥ και ΕΔΕΚ.
Την πρώτη θέση στο θεματολόγιο της προεκλογικής εκστρατείας του ΔΗΣΥ πήραν η ευρωπαϊκή πορεία, το ενιαίο αμυντικό δόγμα με την Ελλάδα και οι επιδόσεις της κυβέρνησης στην οικονομία. Χρωματικά, τα διαφημιστικά του κόμματος παραμένουν κλειστά στο βαθύ μπλε και τις αποχρώσεις του, αναφορά στην Ευρώπη αλλά και στα κομματικά χρώματα της εθνικοφροσύνης.
Κύριο σύνθημα του ΔΗΚΟ είναι ο εκσυγχρονισμός και η υπόσχεση ότι η ιστορία του κόμματος αποτελεί και εγγύηση ότι αυτό είναι το μέλλον.
Η ΕΔΕΚ χρησιμοποιεί το σύνθημα «υπάρχει η ΕΔΕΚ – υπάρχει λύση», και προβάλλει το δικό της κομματικό έμβλημα με τα αστέρια της Ευρώπης στον περίγυρο του, και το τριαντάφυλλο για να διεκδικήσει την ψήφο του λαού.
Το ΚΕΔ επικαλείται τη συνέπειά του και επαγγέλλεται τη μεγάλη αλλαγή.
Από την πλευρά του, το ΑΚΕΛ έχει κύριο σύνθημα «για να δώσουμε ξανά την ελπίδα». Μέσα από τη χρωματική σύνθεση του ονόματος ΑΚΕΛ – ΑΡΙΣΤΕΡΑ – ΝΕΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ, εκδηλώνεται σαφώς το ιδεολογικό άνοιγμα που επιχειρεί το κόμμα, ήδη από το 1991. Εκφράζεται με τη συμπερίληψη στα ψηφοδέλτιά του ακόμα και παραδοσιακά δεξιών ατόμων όπως ο Χριστόδουλος Βενιαμίν, πρώην υπουργός Εσωτερικών. Στο οπλοστάσιο των συμβόλων εμφανίζεται επίσης το τριαντάφυλλο, στοιχείο που δημιουργεί τριβές με την ΕΔΕΚ, σχετικά με την πατρότητά του.
Οι Νέοι Ορίζοντες παίρνουν σαφώς θέση εναντίον λύσης ομοσπονδίας, προβάλλοντας ιδιότητα του νέου.
Οι εκλογές περιορίστηκαν στον αστερισμό της τηλεόρασης και των συγκεντρώσεων σε κλειστούς χώρους. Ο φόβος πιθανής αποτυχίας προσέλκυσης σημαντικών μαζών οπαδών απέτρεψε τα κόμματα να οργανώσουν συλλαλητήρια και συγκεντρώσεις σε ανοικτούς χώρους.
Γενικά, συνεχίζεται η απάθεια των εκλογέων σε σημαντικό βαθμό.
Παρά τη μείωση των ποσοστών του, ο ΔΗΣΥ συνεργαζόμενος με το Κόμμα των Φιλελευθέρων διατηρείται στην πρώτη θέση με 34,47%. Το ΑΚΕΛ σημειώνει αξιόλογη επιτυχία, ανεβάζοντας το ποσοστό του κατά 2,5 μονάδες, στο 33%. Τα κόμματα που διεκδικούν για τον εαυτό τους το χώρο του κέντρου, το ΔΗΚΟ και η ΕΔΕΚ υφίστανται νέες απώλειες. Το πρώτο παίρνει 16,4% και η δεύτερη 8,1% αρκετά κάτω από τα ποσοστά τους του 1991.
Το μόνο νέο σχήμα που πέτυχε παρουσία στη Βουλή είναι το ΚΕΔ, το οποίο με 3,7% εκλέγει το ζεύγος Αντρούλα και Γιώργος Βασιλείου.