Η Κύπρος ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο κράτος στις 16 Αυγούστου 1960. Από τον Απρίλιο του 1959 αρχίζει μια μεταβατική περίοδος από την αποικιακή εξουσία στην ανεξαρτησία. Συστήνεται μεταβατική κυβέρνηση υπό την ηγεσία των Μακαρίου και Φαζίλ Κουτσιούκ, με επτά υπουργούς Έλληνες και τρεις Τούρκους.

Οι πρώτες εκλογές στην Κυπριακή Δημοκρατία πραγματοποιήθηκαν στις 13 Δεκεμβρίου 1959, για την ανάδειξη προέδρου της Δημοκρατίας. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος αναδεικνύεται πρώτος Πρόεδρος επικρατώντας απέναντι στον Ιωάννη Κληρίδη, τον οποίο είχαν υποστηρίξει η Δημοκρατική Ένωση και το Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού – ΑΚΕΛ.

Λίγες μέρες προηγουμένως, ο Fazil Kucuk, είχε ανακηρυχθεί αντιπρόεδρος χωρίς ανθυποψήφιο.

Οι εκλογές για ανάδειξη των μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων διεξάχθηκαν στις 31 Ιουλίου 1960. Σε αυτές πήραν μέρος το Πατριωτικό Μέτωπο και το ΑΚΕΛ, υποψήφιοι από την Ένωση Αγωνιστών και ανεξάρτητοι. Οι υποψήφιοι Πάφου αναδείχθηκαν βουλευτές χωρίς ανθυποψηφίους. Με παρέμβαση και ευλογίες του Προέδρου Μακαρίου, είχε ήδη προηγηθεί συμφωνία ανάμεσα στους πρωταγωνιστές, αμέσως μετά τις προεδρικές εκλογές του Δεκεμβρίου 1959, η οποία καθόρισε το αποτέλεσμα. Προέβησαν σε διαμερισμό των εδρών, με το Πατριωτικό Μέτωπο να παίρνει 30 και το ΑΚΕΛ (με υπολογιζόμενη ισχύ πέραν του 30%) πέντε μόνο.

Ανάμεσα στους Τουρκοκυπρίους, γίνονται εκλογές σε τρεις επαρχίες (Αμμόχωστος, Λεμεσός και Πάφος, με υποψήφιους του Τουρκικού Εθνικού Μετώπου και ανεξάρτητους. Εκλέγονται οι 15 υποψήφιοι του Εθνικού Μετώπου.

Μια εβδομάδα αργότερα, στις 7 Αυγούστου 1960, πραγματοποιούνται εκλογές για τις δυο κοινοτικές συνελεύσεις. Για την Ελληνική έγινε αναμέτρηση μόνο στην Κερύνεια. Το Πατριωτικό Μέτωπο παίρνει 20 και το ΑΚΕΛ τρεις έδρες, πάλι μετά από προσυμφωνημένο διαμερισμό. Άλλες τρεις έδρες καταλαμβάνονται από αντιπροσώπους των θρησκευτικών ομάδων Αρμενίων, Μαρωνιτών και Λατίνων.

Στην τουρκοκυπριακή κοινότητα εκλέγονται οι 30 υποψήφιοι του Εθνικού Μετώπου. Εκλογές έγιναν σε μια επαρχία, στη Λεμεσό, όπου ανεξάρτητος υποψήφιος διεκδίκησε έδρα απέναντι στους υποψηφίους του Εθνικού Μετώπου.

Επιδίωξη των δυνάμεων που έλεγχαν την κατάσταση ήταν η αποφυγή εκλογών, τόσο για τη Βουλή των αντιπροσώπων όσο και για τις κοινοτικές συνελεύσεις. Η προσπάθεια, όμως, καρποφόρησε μόνο σε ορισμένες εκλογικές περιφέρειες, γιατί ανεξάρτητοι υποψήφιοι και ομάδες επέμειναν στη διεκδίκηση της εκλογής. Φυσικά, εξαιτίας των πιέσεων, με τη συνδρομή των εφημερίδων, αποσύρθηκαν πριν την ημέρα των εκλογών αρκετοί υποψήφιοι, συμπεριλαμβανομένης της μοναδικής γυναίκας υποψήφιας Καλλισθένης Μαούνη, στη Λεμεσό.

Στις 25 Σεπτεμβρίου 1960 διεξάγονται αναπληρωματικές εκλογές για να πληρωθούν τέσσερις έδρες που κενώθηκαν από το διορισμό βουλευτών ως υπουργών. Ο Δάφνης Παναγίδης εκλέγεται για την έδρα που ανήκε στον Ανδρέα Παπαδόπουλο, ο Deniz Kemal Mehmet για την έδρα του Osman Örek ο Ibrahim Orhan για τον Fazil Plumer και ο Nebi Nabil για την έδρα του Niyazi Manyera.

Τον Δεκέμβριο του 1961, σχηματίστηκε μια ανεξάρτητη ομάδα Τουρκοκυπρίων στην οποία προσχώρησαν 11 βουλευτές.

Τον Σεπτέμβριο 1963, φονεύθηκε σε αυτοκινητικό δυστύχημα ο Şemsettin Kazim Halit και την έδρα κατέλαβε χωρίς εκλογή η σύζυγος του Ayla Kazim Halit, στις 25 Οκτωβρίου 1963. Υπήρξε η πρώτη γυναίκα μέλος του κοινοβουλίου στην Κύπρο.

Τα γεγονότα και οι διακοινοτικές συγκρούσεις των Χριστουγέννων του 1963 οδηγούν το κυπριακό κράτος σε διάσπαση. Οι Ελληνοκύπριοι ελέγχουν στο εξής όλες τις θέσεις και αξιώματα που προνοούνται στο σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι Τουρκοκύπριοι δημιουργούν προσωρινές δομές αυτοδιοίκησης στις περιοχές που ελέγχουν.

Από το 1965, καταργούνται δια νόμου οι κοινοτικές συνελεύσεις. Οι αρμοδιότητές της Ελληνικής Κοινοτικής Συνέλευσης περιέρχονται στο Υπουργείο Παιδείας, που συστάθηκε ειδικά προς το σκοπό αυτό.

Η κατάσταση που είχε δημιουργηθεί οδήγησε την κυβέρνηση να αναβάλλει κάθε χρόνο τη διεξαγωγή εκλογών. Το 1965, ψηφίζονται νέοι νόμοι που προνοούν ενιαίο εκλογικό κατάλογο, καταργώντας τον κοινοτικό διαχωρισμό, και παρατείνουν τη θητεία της Βουλής και του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Σε απάντηση στο μέτρο, η Τουρκοκυπριακή ηγεσία λαμβάνει ανάλογες αποφάσεις για τη θητεία του Αντιπροέδρου Fazil Kucuk και των Τουρκοκυπρίων βουλευτών.

Στις 30 Δεκεμβρίου 1967, οι ηγέτες των Τουρκοκυπρίων ανακηρύσσουν την Τουρκοκυπριακή Προσωρινή Αυτόνομη Διοίκηση, επισημοποιώντας έτσι τη βούληση τους για δημιουργία χωριστής οντότητας.

Ο Μακάριος αποφασίζει να προκηρύξει προεδρικές εκλογές τον Φεβρουάριο του 1968, με στόχο να εγκριθεί από το λαό η πολιτική του «εφικτού» που μόλις είχε ο ίδιος προκρίνει σχετικά με την επιδιωκόμενη λύση στο κυπριακό πρόβλημα.

Αντίπαλος του Μακαρίου κατέρχεται ο ψυχίατρος Τάκης Ευδόκας, υποστηριζόμενος από την παράταξη που συνεχίζει να επιδιώκει την Ένωση με την Ελλάδα. Ο Ευδόκας εξασφαλίζει ποσοστό μικρότερο από 4%.

Η Τουρκοκυπριακή κοινότητα προβαίνει σε ανάλογες διαδικασίες για εκλογή χωρίς ανθυποψήφιο του Αντιπροέδρου Fazil Kucuk.

Δυο χρόνια μετά, τον Ιούλιο του 1970, διεξάγονται εκλογές για ανανέωση των μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων, η θητεία των οποίων είχε διαρκέσει 10 χρόνια. Συμμετέχουν στην αναμέτρηση το ΑΚΕΛ και τα νεοσυσταθέντα, Ενιαίο Κόμμα της Εθνικόφρονος Παρατάξεως, Προοδευτική Παράταξη,  Ενιαία Δημοκρατική Ένωση Κέντρου και το Δημοκρατικό Εθνικό Κόμμα, η μόνη αντιπολιτευόμενη τον Μακάριο πολιτική δύναμη.

Πρώτο κόμμα αναδεικνύεται το Ενιαίο με 15 έδρες, το ΑΚΕΛ ακολουθεί με εννέα (9), η Προοδευτική Παράταξη με επτά (7) και η ΕΔΕΚ με δυο (2). Δυο (2) έδρες περιέρχονται σε ανεξάρτητους υποψήφιους.

Τον ίδιο χρόνο, 1970, ιδρύεται το αριστερό Τουρκικό Ρεμπουπλικανικό Κόμμα – CTP, με ηγέτη τον Ahmet Mithat Berberoğlu, το πρώτο πλήρως οργανωμένο κόμμα στην κοινότητα.

Το Φεβρουάριο 1973 προκηρύσσονται προεδρικές εκλογές και ο Μακάριος ανακηρύσσεται Πρόεδρος χωρίς ανθυποψήφιο. Ήδη είχε αρχίσει η δράση της ΕΟΚΑ Β’ για ανατροπή του κράτους και η ηγεσία της επέβαλε στην πολιτική της έκφραση την Ενιαία Συντονιστική Επιτροπή Εθνικού Αγώνος – ΕΣΕΑ την αποφυγή συμμετοχής στην εκλογή.

Όπως παρατηρούμε, οι Τουρκοκύπριοι προβαίνουν στην πιο πάνω περίοδο σε ανάλογες ή παράλληλες ενέργειες, με παράταση θητείας ΤΚ Αντιπροέδρου και βουλευτών ή προκήρυξη εκλογών για τη δική τους πλευρά. Αυτές καταλήγουν σε ανακήρυξη υποψηφίων χωρίς ανθυποψηφιότητες.