Η κατάσταση στα μέσα του 2019, όταν διεξήχθησαν οι ευρωεκλογές, ήταν αρκετά διαφορετική από την αντίστοιχη περίοδο του 2014, αν και στην εξουσία ήταν η ίδια κυβέρνηση. Ο Νίκος Αναστασιάδης κέρδισε δεύτερη θητεία τον Φεβρουάριο του 2018 με νίκη, για δεύτερη φορά, πάνω στον υποψήφιο του ΑΚΕΛ Σταύρο Μαλά, ενώ η οικονομία είχε ανακάμψει, με το ποσοστό ανεργίας να είναι γύρω στο 6,5%. Η Κύπρος βρισκόταν υπό παρακολούθηση από τους πιστωτές της, από τον Μάρτιο του 2016, όταν εξήλθε από το Μνημόνιο του 2013. Είχαν περάσει σχεδόν δύο χρόνια από την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων στο Κραν Μοντάνα, για την εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό και ουδέν σημάδι επανέναρξης ήταν ορατό.

Στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου 2016, τα τέσσερα μεγάλα κόμματα έχασαν ψήφους σε σύγκριση με το 2011. Οι συνδυασμένες ψήφοι τους το 2011 ανήλθαν σε 370.000, το σύνολο των απωλειών τους το 2016 ήταν 100.000. Η πολιτική και οι πολιτικοί αντιμετώπιζαν τη δυσπιστία από τους πολίτες, ενώ δεν φαινόταν σημάδι αντιστροφής της τάσης. Την περίοδο πριν και μετά από κάθε εκλογή, πολιτικά κόμματα και εκτελεστική εξουσία εξέφραζαν την ανησυχία τους για την αδιαφορία ή την απάθεια του εκλογικού σώματος και για την άνοδο της αποχής. Ωστόσο, ουδέποτε προώθησαν συγκεκριμένα μέτρα, απέτυχαν να αποδείξουν ότι οι ανησυχίες τους ήταν γνήσιες, ανταποκρινόμενοι στην ανάγκη να «κάνουν κάτι γι’ αυτό».

Στις εκλογές συμμετείχαν πρωτοφανής αριθμός κομμάτων και μικρών σχηματισμών. Ο ΔΗΣΥ (Δημοκρατικός Συναγερμός), το ΑΚΕΛ (Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζομένου Λαού), το ΔΗΚΟ (Δημοκρατικό Κόμμα), η ΕΔΕΚ (Ενιαία Δημοκρατική Ένωση Κέντρου) και το ΕΛΑΜ (Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο) διεκδίκησαν τις εκλογές καθένα με δικό του δελτίο υποψηφίων. Η Συμμαχία Πολιτών ένωσε τις δυνάμεις της με τους Οικολόγους Περιβαλλοντιστές. Στους μικρούς σχηματισμούς που συμμετείχαν στις προηγούμενες εκλογές, το Κόμμα για Τα Ζώα και το Σοσιαλιστικό Κόμμα Κύπρου, προστέθηκαν νέοι. Ήταν το Κίνημα Γιασεμί, το Πατριωτικό Κίνημα, το ΕΑΚ (Εθνικό Απελυθερωτικό Κίνημα και ο ΟΑΔ (Οργάνωση Αγωνιστών Δικαιοσύνης. Μαζί με τα παραπάνω, ιδρύθηκε το 2018, από διάσπαση από το ΔΗΚΟ, νέο κόμμα, με επικεφαλής τον πρώην πρόεδρό του, Μάριο Καρογιάν, με την επωνυμία ΔΗΠΑ (Δημοκρατική Παράταξη) και διεκδίκησε τις πρώτες του εκλογές.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην προκήρυξή του για τις εκλογές, έδωσε προτεραιότητα στο μεταναστευτικό, την άνοδο της ακροδεξιάς και τις απειλές από τη Ρωσία και την Κίνα. Τα κυπριακά κόμματα καθυστέρησαν να παρουσιάσουν τις εκλογικές τους προτάσεις, με κάθε κόμμα να επιλέγει να εντάξει στο πρόγραμμά του διαφορετικό αριθμό θεμάτων και να δίνει διαφορετική οπτική. Ενδιαφέρουσες είναι οι διαφορές στις απόψεις, τα θέματα και το εύρος των θεμάτων που επέλεξε το καθένα, σε σημείο που καθιστούσε αδύνατη σε ορισμένες περιπτώσεις τη σύγκριση θέσεων. Κατά την εξέταση του είδους των θεμάτων που επιλέχθηκαν για την εκστρατεία, αναρωτιέται κανείς εάν πρόκειται για ευρωπαϊκές ή εθνικές εκλογές, επειδή η εστίαση ήταν σε θέματα με καθαρά τοπικό χαρακτήρα και ενδιαφέρον. Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν υπήρχε σύνδεση ή προοπτική με ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο. Για παράδειγμα, προβλήματα και προτάσεις που σχετίζονται με την εκπαίδευση αντιμετωπίστηκαν αποκλειστικά με επίκεντρο το κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα, χωρίς την παραμικρή σχέση με αρχές, πολιτικές και στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκτός από την επιλογή καθαρά τοπικών θεμάτων, τα κύρια θέματα και οι προκλήσεις ή το όραμα για την Ευρώπη απουσιάζουν εντελώς από πολλά κομματικά προγράμματα. Με εξαίρεση την ΕΔΕΚ και το ΑΚΕΛ, όλα τα άλλα κόμματα συνέταξαν το εκλογικό τους πρόγραμμα με τρόπο και περιεχόμενο που παραπέμπει σε ψηφοφορία για μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων ή ακόμη για τοπική αυτοδιοίκηση. Συνοπτικά, αντί να επιδιώκεται η ψήφος των πολιτών σε σχέση με τη φύση των εκλογών, με βάση το όραμα κάθε κόμματος για την Ευρώπη και το ρόλο που διαδραματίζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η εκστρατεία παρέμεινε μόνο σε τοπικά ζητήματα. Τα κόμματα δεν κατάφεραν να ενημερώσουν τους πολίτες για το ρόλο και το τι να περιμένουν από αυτούς τους θεσμούς και ιδιαίτερα από το αποτέλεσμα των εκλογών.

Ο ΔΗΣΥ κατέφυγε επίσης σε μια εκστρατεία με έντονα αντικομμουνιστικό χρώμα επιχειρώντας να παρουσιάσει το ΑΚΕΛ ως κίνδυνο για τη δημοκρατία στο ίδιο πνεύμα με το ακροδεξιό ΕΛΑΜ. Η ρητορική του φαινόταν να θυμίζει συζητήσεις των δεκαετιών του 1970 και του 1980. Επίσης, η ένταξη στο δελτίο του ΑΚΕΛ ενός Τουρκοκύπριου ακαδημαϊκού, που φαινομενικά εξασφάλιζε ψήφους από Τουρκοκύπριους, οι οποίοι είχαν δικαίωμα ψήφου στις δεύτερες ευρωεκλογές, ανησύχησε τους ηγέτες του ΔΗΣΥ που επιτέθηκαν τόσο στον υποψήφιο όσο και στο ΑΚΕΛ. Αμφισβήτησαν επανειλημμένα τις προθέσεις του υποψηφίου, κατηγορώντας τον ως προωθητή τουρκοκυπριακών ή και τουρκικών συμφερόντων.

Η κατανομή των έξι εδρών της Κύπρου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σύμφωνα με όσα προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις, αναμενόταν να αλλάξει, με την έδρα της ΕΔΕΚ να πηγαίνει στους εξτρεμιστές του ΕΛΑΜ. Αυτό οδήγησε σε σκληρή αντιπαράθεση των δύο κομμάτων, με την ΕΔΕΚ να πολλαπλασιάζει τις επιθέσεις της κατά των νεοναζιστικών γόνων του ελληνικού κόμματος Χρυσή Αυγή. Ωστόσο, δεν υπήρχε ένδειξη ότι αυτή η προσπάθεια θα μπορούσε να πετύχει.

Η αντικομμουνιστική ρητορική και οι σφοδρές επιθέσεις του ΔΗΣΥ κατά του ΑΚΕΛ και του Τουρκοκύπριου υποψηφίου του απέτυχαν. Χειρότερα από αυτό, ο ΔΗΣΥ έχασε σχεδόν εννέα μονάδες, υποχωρώντας από το 37,8% το 2014 στο 29%. Το ΑΚΕΛ αύξησε μόλις μισή μονάδα (27,5%), το ποσοστό του, ενώ το ΔΗΚΟ (13,8%) και η ΕΔΕΚ (10,6%) κέρδισαν το καθένα γύρω στις τρεις μονάδες. Η επίδοση της ΕΔΕΚ βοήθησε ώστε να διατηρήσει την έδρα της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενάντια σε όλες τις προβλέψεις. Φαίνεται ότι παλιοί ψηφοφόροι του κόμματος που φαίνονταν αποξενωμένοι από αυτό για καιρό κινητοποιήθηκαν για να αποτρέψουν τη νίκη της ακροδεξιάς. Αυτό το ενδεχόμενο δεν καταγράφηκε από δημοσκοπήσεις.

Η επίδοση του ακροδεξιού ΕΛΑΜ (8,25%) ήταν, ωστόσο, μεγάλη επιτυχία, παρότι δεν κατάφερε να κερδίσει την έδρα. Το ποσοστό ήταν 5,5% υψηλότερο από αυτό του 2014, ενώ από πλευράς ψήφων η αύξηση ήταν μεγαλύτερη από 200%.

ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ εξασφάλισαν από δύο έδρες, ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ από μία έδρα.